Và rồi nhớ thật nhớ hủ dưa muối của bà!

* Hồi mình còn nhỏ, trong nhà luôn có hủ dưa muối chua, cái món chẳng đứa con nít nào mê vì vừa chua vừa mặn, mình vẫn tự hỏi sao người lớn có thể ăn được cái món không có ngọt mà cũng chẳng mấy gì ngon vậy? Bố mình ngày nào cũng cắn cà muối rốp rốp, mặc kệ bà vẫn thường nói: một quả cà là ba chén thuốc. Cà pháo còn xanh có chứa chất độc solanin, chất này sẽ mất đi khi cà được muối chua hoàn toàn nhờ quá trình lên men của lợi khuẩn, nhưng cà muối xổi với nhiều gia vị thì ngon miệng hơn cùng cái niềm khoái cảm khi cắn quả cà giòn rụm. Khi hết là con nít rồi thì mình biết, mấy món chua muối tự nhiên thì lợi sức khỏe, chẳng qua vì ngon miệng mà người ta đã không muối cho đúng cách, nên mang tiếng xấu cho trái cà.

* Món muối chua tự nhiên cần có thời gian đủ lâu để lợi khuẩn lên men, mà thời nay người thì đông cuộc sống thì bận rộn, chúng ta ít còn thấy hủ dưa cà muối nhà làm, cần gì thì ghé thăm siêu thị. Mình thì cũng không ngoại lệ, vì bà cũng đi xa lắm rồi và hủ dưa bà muối cũng đã ngủ quên trong miền ký ức, chỉ một điều rõ nhất là bà có con dấm bà nuôi, con dấm cũng có tinh thần của bà, truyền lại cái vị dân gian qua bao nhiêu hủ dưa bà muối.

* Mình thật đã không nhớ vị dưa bà muối ra làm sao, vì đứa trẻ ham ngọt đã không chịu ăn dưa muối, chỉ biết dưa chua mua của siêu thị thì chua lè chua loét, cái chua gay gắt của dấm axit, vì con men tự nhiên thì không ổn định, không thể cho ngàn mẻ muối như một khi cần làm sản lượng lớn.
Mình có vài cô bạn, cũng là bọn không thể tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn, bọn nó nuôi con dấm tại gia giống bà ngoại mình hồi xưa, và nhờ vậy mà mình vẫn còn được thỉnh thoảng ăn món dưa cà muối tại nhà, qua mấy lần ăn trực nhà bọn nó.

* Cắn miếng dưa chua giữa bữa ăn đầy thịt cá, vị thanh mát chua dịu nhẹ nhờ công sức lên men của mấy bạn lợi khuẩn, và mấy bạn cũng bồng bế nhau vào đường ruột qua bữa ăn, mấy bạn vô đó không chỉ lợi mà còn cho mình vui, khi cơ thể được nạp men từ tự nhiên.

* Ăn miếng dưa chua mát lành, cảm ơn đứa bạn đã giúp mình phục hồi vị giác bị hư sau bao năm tiêu thụ đồ ăn sẵn, thấy thương bao chăm ẵm của bà từ bữa ăn đến giấc ngủ, để đứa cháu lớn khôn ra đời, thử bao thức ăn đồ uống mà quên hẳn những món xưa bà làm. Đến một ngày vô tình gặp lại, vừa lạ vừa quen, vừa ngon lành trong sự thân thuộc trong tiềm thức, có hình ảnh bà cặm cụi trong căn bếp cũ.

* Cũng nhờ mấy nhỏ bạn chịu thương, chịu khó và chịu ăn, mà mình có nhiều động lực để làm hủ muối dưa chua bằng gốm, để nhiều gia đình sẽ có hủ dưa muối tại gia, từ những con men tự nhiên. Hủ có rãnh chứa nước để ngăn côn trùng, và bạn có thể chọn mua thêm cục chặn gốm để không cần chặn bằng bịch nước ni lông, để mỗi mẻ dưa muối thật sự là món ăn của đất trời, của thời gian và của tình thương mến giữa con người.